شب نوشت‌هاي يك عاشق عاقل


Friday, May 16, 2003  

عكس آيت الله حكيم، خبري، ناگهاني يا فجيع؟

يكي از كودكاني كه در مراسم به مناسبت بازگشت آقاي محمد باقر الحكيم به مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق حضور دارد، توسط او بوسيده مي شود. اين عكس را در چه دسته اي مي توان قرار داد؟‌ يك عكس معمولي خبري؟ يك عكس ناگهاني كه صحنه اي خاص را ثبت كرده يا يك عكس فجيع، كه رهبر شيعيان عراق را در حال چشيدن لبهاي يك طفل خردسال به تصوير مي كشد؟
عكس، مدت مديدي است كه جايگاه ويژه اي در رسانه ها پيدا كرده است. جذابيت عكسهاي خبري تا بدانجاست كه امروزه تصور يك رسانه بدون عكس، براي بسياري از بينندگان و خوانندگان رسانه هاي تصويري و نوشتاري غير ممكن است.* امروزه رسانه هاي معتبر دنيا در رقابت تنگاتنگي براي استفاده از بهترين عكسها از رويدادهاي مهم دنيا هستند. جذابيت تصويري، يكي از ويژگيهايي است كه ناديده گرفتن يا اغماض در آن، مي تواند ضربه مهلكي به ارزش حرفه اي يك رسانه باشد.
تقسيم بندي عكسهاي رسانه اي، كار ساده اي نيست و مي توان انواع مختلفي را بر شمرد. در ميان عكسها،‌ "عكسهاي ناگهاني" از ديدني ترين و جالترين عكسها هستند. عكاس در اين نوع عكسها، شكارچي لحظه است و عكسبرداري چنين لحظاتي فقط از يك عكاس كارآزموده و حرفه اي بر مي آيد.(عكس چرت زدن نمايندگان مجلس شوراي اسلامي در حين نطق پيش از دستور، درگيري هاي پارلماني يا عكس معروف خنديدن آقاي خاتمي در پيروزي انتخابات رياست جمهوري از اين دست عكسها به شمار مي روند.) همينطور "عكسهاي فجيع" از عكسهاي تكان دهنده اي هستند كه مي توانند ساعتها ذهن بيننده را به خود مشغول كنند. (مجسم كنيد عكس خوردن كودكان در جنوب شرقي آسيا يا عكس عضوي از بدن انسان در شكم شكافته شده يك كوسه، صحنه مربوط به لگد زدن سربازان صرب به جسد كشته شدگان بوسنيايي (كريستن امانپور**) و هزاران عكس تهوع آور ديگر.) در ارتباط با چاپ يا عدم چاپ عكسهاي "فجيع" بحثها و نظرات گوناگوني وجود دارد كه پرداختن به اين نظرات از حوصله اين بحث خارج است. كوتاه اينكه بسياري از صاحبنظران، چاپ اين عكسها را منوط به انطباق با هنجارهاي موجود در يك جامعه مي دانند. نگاه كنيم به عكس زير :



اگر با نگاه بينندگان غربي و هنجارهاي موجود در جوامع غربي به اين عكس بنگريم، بدون شك اين عكس را در رسته عكسهاي "فجيع" قرار خواهيم داد. فجيع از آن جهت كه اين عكس خواسته يا نا خواسته پدوفيل بودن (بچه بازي در اصطلاح عوام) آقاي حكيم را به ذهن بيننده غربي القا مي كند.هرچند 'شرح عكس'ي كه در بخش خبري ياهو به نقل از (REUTERS/Kieran Doherty ) آمده، فقط يك شرح معمولي رويداد باشد. ( وقتي نگارنده عكس فوق را به تعدادي تصادفي از عابران اروپايي نشان داد، بدون استثناء صحنه تصوير شده را تهوع آور توصيف كردند.)
نظر بيننده ايراني در مورد اين عكس چيست؟ با توجه به هنجارهاي جامعه ايران، آيا از اين عكس در مطبوعات داخل مرزهاي كشورمان استفاده خواهد شد؟ اينها پرسشهايي است كه همچنان بر ذهن نگارنده اين مطلب باقي است.

--
* هنوز نشريات معتبري هستند كه بجاي عكس از طرح استفاده مي كنند و ...
* * تا آنجا كه بخاطر دارم، بعدها ذكر شد كه خانم امانپور با پرداخت پول به سربازان بوسنيايي، صحنه مورد ذكر را بازسازي كرده بود.
لينك عكس و شرح آن : بخش خبري ياهو

posted by Nightly | 2:38 AM
Click
Contact
Archives
Creative Commons License